A note by the publisher

Ένα ακόμα ιστορικό γραφείο, με 38 χρόνια παρουσίας στην Ελληνική τουριστική κοινότητα, έκλεισε. Παράλληλα, αρκετά κανόνια είναι έτοιμα να σκάσουν. Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον εάν δημοσιευόντουσαν επίσημα στοιχεία για το ρόλο που παίζει το “σύστημα” των μεταχρονολογημένων επιταγών, μια ακόμη Ελληνική πρωτοτυπία.

Οι μεταχρονολογημένες επιταγές κάλυπταν πάντα την έλλειψη ρευστότητας των επιχειρηματιών και τους έβγαζαν από την πιστωτική ασφυξία. Έπαιζαν και παίζουν το ρόλο του “ζεστού χρήματος” όπου οι δυνατοί “παίχτες” της αγοράς τις χρησιμοποιούν για να επιμηκύνουν τις εξοφλήσεις των οφειλών τους προς τους ασθενέστερους προμηθευτές τους. Η βασική προϋπόθεση, όμως, για να λειτουργεί εύρυθμα αυτός ο “θεσμός” είναι η αξιοπιστία του επιχειρηματία που εκδίδει την επιταγή, έτσι ώστε όταν ο δικαιούχος φτάσει στο γκισέ της τράπεζας να μην ανακαλύψει ότι δεν έχει αντίκρισμα: ότι είναι κατά το κοινώς λεγόμενον “ακάλυπτη”.

Σήμερα, διανύοντας μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις παγκοσμίως με το χρήμα να έχει “παγώσει” και τις μεταχρονολογημένες να ξεπερνούν τα 300 δις. ευρώ (δηλαδή περίπου όσο το ΑΕΠ της χώρας!), όλοι μας αναρωτιόμαστε αν οι επιταγές που είχαμε λάβει πριν από 6-7 μήνες θα μπορέσουν να εισπραχθούν. Αρκετοί από τους επιχειρηματίες έχουν ήδη βρεθεί αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή αύξηση των ακάλυπτων επιταγών που έχουν δεχθεί (μόνο μέσα στο μήνα Μάρτιο αυξήθηκαν κατά 242%). Η πλειονότητα αυτών αφορά μεταχρονολογημένες επιταγές.

Ο επιχειρηματίας, που έχει χάσει τα χρήματά του, υποβάλλει μήνυση κατά του εκδότη της επιταγής γιατί του έχει δοθεί η έννομη δυνατότητα να κινηθεί ποινικά. Υποβάλλει μήνυση όχι τόσο γιατί θέλει να στείλει στη φυλακή τον εκδότη της επιταγής αλλά επειδή θέλει να χρησιμοποιήσει ένα ισχυρό μέσο πίεσης προκειμένου να καταφέρει να εισπράξει τα χρήματά του.

Η όλη διαδικασία διαρκεί, με την έφεση, 4-5 χρόνια, στο τέλος των οποίων καταλήγει ο οφειλέτης για ένα ποσό λ.χ. 100.000 ευρώ που χρωστάει να πληρώνει 1.000 ευρώ και να κλείνει η υπόθεση. Κατά την διάρκεια αυτών των 4-5 ετών, ο επιχειρηματίας περνάει στον ισολογισμό της επιχείρησής του σαν απαιτήσεις τις οφειλές αυτές, παρόλο που στην ουσία πρόκειται για ζημιές, μιας και οι επιταγές αυτές δεν θα πληρωθούν ποτέ.

Καθόμαστε πάνω σε μια ωρολογιακή βόμβα η οποία είναι έτοιμη να σκάσει, συμφωνούν οι οικονομολόγοι. Τους επόμενους μήνες, μέχρι και τον Ιούνιο, το φαινόμενο αυτό θα κορυφώνεται, καθώς θα λήγουν αυτές που εκδόθηκαν το τελευταίο τετράμηνο του 2008, μετά δηλαδή το ξέσπασμα της κρίσης.

Η Ελλάδα είναι η μοναδική Ευρωπαϊκή χώρα στην οποία υπάρχει ποινικοποίηση της επιταγής. Με αυτόν τον τρόπο το κράτος “σπρώχνει” τους επιχειρηματίες να δέχονται συναλλαγές τέτοιου είδους. Παρέχει, με την ποινικοποίηση, μια απατηλή προστασία του παραλήπτη από τα δικαστήρια. Οι συναλλαγές αυτές θα έπρεπε να βασίζονται σε σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης και στην λογική της ιδίας ευθύνης.

Δυστυχώς, για άλλη μια φορά, το Ελληνικό κράτος αντί να δίνει το παράδειγμα σε θέματα αξιοπιστίας, αποτελεί τον κατ΄ εξοχήν αναξιόπιστο “συνεργάτη”.